सानो छ मेरो घर

ढोकाबाट प्रवेश गर्नु पहिले ठोकिन्छ ठाडो शिर
मैले झुक्न सिकेँ यहीँ जमिनको मोती टिपेँ आखिर ।
मान्छेको व्रतबन्ध हुन्छ, यसको फेरिन्छ छानो-खर
सारा मानव जन्म उद्धृत हुने सानो छ मेरो घर ।।

भोकाए पछि एक पेट भरिए मीठो छ आँटा पनि
माटो स्पर्श गरेर रात सकिए प्यारो छ निद्रा पनि ।
आशा छैन उचालिने न त कुनै पाताल खस्ने डर
धर्तीमै अमरावती सरह यो सानो छ मेरो घर ।।

आफ्नो सुक्ष्म प्रभा रहेछ, झुपडी ज्यादै ठुलो सम्झिई
राती देह जलाउँदै जुनकिरी पस्छन् उज्यालो लिई ।
बल्दैछन् छतमाथि दीपकहरू आकासमा सुन्दर
बाह्रै मास तिहार झैँ झिलिमिली सानो छ मेरो घर ।।

मेरा हार्दिक मित्र हुन् कुसुम यी उद्यान हो आँगन
मात्रै यो घर हैन तीर्थ छ यहीँ रम्दैन कस्को मन ?
यो छाती छ फराकिलो मुलुकनै राखे अटायो तर
आफ्नो खातिर धेर ठाउँ नलिने सानो छ मेरो घर ।।

के हौसला मिल्छ स्वदेश छाड्न ?? - उपजाति

जहाँ छ हाम्रो सपना विशेष
हामी बचेरा गुँड झैँ छ देश ।
उडेर जानेसित गर्छु प्रश्न
‘के हौसला मिल्छ स्वदेश छाड्न ??

बाटो बिराएर हिँडे समान
पुग्छौ बिरानो वन वा चिहान ।
जगत् छ रित्तो मन हुन्छ भारी
के गर्न सक्छौ र समुद्र पारि ??

बिन्ती चढाऊ पदमा परेर
उठाउने छैन दया गरेर ।
ठुलो छ छाती दिल छैन जस्तै
मान्छे स्वयम् मानिस हैन जस्तै ।।

देखिन्छ आकाश छुने निवास
हिमालझैँ हुन्न तथापि खास ।
चल्ने कहाँ शान्ति लिई बतास ?
उड्ने कहाँको कमलो कपास ??

रुखो छ बाटो तन दुख्न थाल्छ
रुखो छ बोली मन दुख्न थाल्छ ।
न हुन्छ पीडा कम ओखतीले
न सुन्छ रोए जननी, पिताले !!

हो सम्झना जेल जहाँ बसेर
साँचिन्न राम्रा सपना, विचार ।
आँखा हुनेछन् जहिल्यै उजाड
के अर्थ भो उत्सव, चाडबाड ।।

फर्केर आए नि दसैँ-तिहार
हुनेछ तिम्रो घर अन्धकार ।
बस्छौ महासागरमा डुबेर
कि आउनेछौ घरमा अबेर ??’

छन्द चाैतारीमा 

यै देशको नाम जपेर मर्छु -उपजाति

यै देशको नाम जपेर मर्छु -उपजाति
 .................................... 
जस्तो छ नेपाल विशेष जे छ 
 पुर्खाहरूको बलिदानले छ । 
 यहीँ बग्यो रक्त नदी समान 
माटो बचाए नभनेर ज्यान ।।
 .................................... 
यो देशका निम्ति लडेर मर्नु 
ठुलो कुरा होइन झैँ नगर्नू । 
छाती हुँदा छेद प्रहारबाट 
हट्दैन मुस्कान मुहारबाट ।। 
 .................................... 
जहाँ छ छातीभरि देशभक्ति 
 केही नखाए पनि मिल्छ शक्ति । 
हटे भयो दुस्मनले डराई 
बाँकी छ यो जीवन लड्नलाई ।।
 .................................... 
यो हात हो देश नशा नदी हुन् 
औँलाहरू पश्चिम काँगडा हुन् । 
सानो छ नक्सा यति प्यार गर्छु
प्रहार सानो कसरी सहन्छु ?? 
.................................... 
डुब्दा तराई म स्वयम् डुबेँ कि ? 
पहाड खस्दा म स्वयम् खसेँ कि ? 
बढ्दो छ मेरो मुटुभित्र छाल 
झन् होचिएला कि कतै हिमाल ?? 
.................................... 
सके यहीँ फूल फुलाउनेछु 
सम्पूर्ण संसार भुलाउनेछु । 
म एक सङ्कल्प सदैव गर्छु 
यै देशको नाम जपेर मर्छु ।।

नेपालमा अाज विडम्बना छ

बत्ती विनाकाे घर छैन अाज
अन्धाे कहन्छाैँ तर विश्वमाझ ।
स्वतन्त्र छाैँ, शिक्षित, राेजगार
बढ्दैछ झन् निर्भरता अपार ।।

नेता त्यसै धाक लगाइदिन्छ
माली स्वयम् फूल चुँडाइदिन्छ ।
खै बुद्धकाे शान्ति कहाँ कहाँ छ ?
नेपालमा अाज विडम्बना छ ।।

चिच्याउँछन् जाेसित हुन्छ शक्ति
बाेलेर देखिन्छ र देशभक्ति ?
याे देश बेेचेर भरेर झाेला
के बाँच्नुकाे सार रहन्छ हाेला ??
 रहाेस् प्रजातन्त्र कि राजतन्त्र
माटाे बचाेस् देश रहाेस् स्वतन्त्र ।
उठाउनेछाैँ अब देशलार्इ
कर्तव्य हाेस् याद हरेकलार्इ ।। 

प्रिय मृत्यु

एक्लै हिँडेको पल आउनेछौ
कि भीडको माझ उठाउनेछौ ?
हावा बनी फूल चुडाउँछौ कि
बाढी बनी फेद बगाउँछौ कि ??

सुटुक्क आई सपना बनेर
बुझ्छौ कि मेरो मनको विचार ?
छाड्छौ कि एक्लै अलपत्र पारी
लान्छौ कि आफैँसित सिन्धुपारि ??

थाहा छ यो निश्चित जन्मिएर
जानै छ तिम्रो घर अन्मिएर ।
तिम्रो प्रशंसा कसले दिएनन् ?
हिजो गएका किन फर्किएनन् ??

भन्छन् छ तिम्रो नगरी विराट
नेपाल देखिन्छ कि झ्यालबाट ?
लाग्दैन निद्रा कविता नगाई --
पाइन्छ कस्तो रङ लेख्नलाई ??

भन्दैछ साथी पनि ‘जान पाए’
म लान्छु आफैँसित लान पाए ।
मौका मिले अन्तिम एकफेर
जानेछु ‘आमा ! म गएँ’ भनेर ।।
(उपजाति)

छन्द चौतारीमा

Nuwakot Post

AutoPost