फूलसित

ए फूल एकैछिन मुस्कुराऊ

म लेख्छु यौटा कविता फुराऊ

व्यथा सुनाऊ कति चोट पायौ

नढाँट कोकोसित प्रीत लायौ ।

जताततै चर्चित जिन्दगी छ

छैनौ उज्यालो भन के कमी छ

उद्यान हो खास निवास तिम्रो

पाइन्छ पृथ्वीभरि वास तिम्रो ।

सार्छन् कसैले गमला बनाई

राख्छन् कसैले दिलमा सजाई

हराउँदैछन् कवि बारबार

कोरेर तिम्रो छवि बारबार ।

ए फूल कोही पनि छैन जाती

देखेर तिम्रो कमजोर छाती

छोएर जान्छन् निमुखाहरूले

चुँडेर लान्छन् बलियाहरूले ।

छेडेर तिम्रो मुटुमा सियोले

माला बनाएर गला सजाए

जितेर बाँच्ने सबले लगाए

हारेर मर्ने शवले लगाए ।

चोरेर तिम्रो रङ कोपिलामा

चढाउँछन् मन्दिरको शिलामा

कुरूप हुन्छौ जब वैलिएर

चढाउँदैनन् शिरमा टिपेर ।

ए फूल मेरो बह भुल्नलाई

छ मात्र तिम्रो जरुरी मलाई

अनन्त मुस्कान दिएर आऊ

बोल्दै नबोली यसरी फकाऊ ।

हाम्रो पर्यावरण, हाम्रो सम्पदा

हामी धराको यस कोखभित्र

पाईरहेछौँ सुविधा विचित्र

पाइन्छ न्यानोपन सूर्यबाट

हुन् ओखती यी सब झारपात ।

खाद्यान्न दिन्छन् विरुवाहरूले

पानी नदी ताल कुवाहरूले

हावा दियो जङ्गलले प्रशस्त

घुम्छौँ त्यसैले दिनरात मस्त । 

जहाँ छ पर्यावरणीय कान्ति 

मान्छेहरूको मनमा छ शान्ति 

त्यो स्वर्ग भन्ने भ्रम कल्पना हो 

पृथ्वी स्वयम् वैभव सम्पदा हो । 

तथापि ठूला सपना सजाई

हिँड्दैछ मान्छे घर नै जलाई

ज्ञानी विवेकी पटमूर्ख हेर 

काट्दैछ आफैँ रूखमा चढेर । 

अमुल्य लाखौँ हरिया पहाड

बेचेर मान्छन् दुइरात चाड

मान्छे कुनै एक त्रिपाल किन्थे

मिल्ने भए यो नभ बेचिदिन्थे ।

धूवाँ र धूलो मधुरो छ  दृष्य 

हुन्थ्यो उज्यालो कसको भविष्य

फोहोर खान्छिन् जबसम्म आमा

घट्दै गयो सिर्जनशीलतामा ।

आगो लगायौँ वनमा परन्तु

बिर्सेर हामी पनि वन्यजन्तु

जसै धरा यो मरुभूमि बन्छ

मनुष्य के ले जिउँदो रहन्छ ?

माटो र पानी जब स्वच्छ होला 

फल्नेछ चाँदी सुन लाख तोला

मिथ्या कुराको पछि लाग्नु हुन्न

यो देश सिक्कासित साट्नुहुन्न ।

प्रिय कविता,

चैत्र २७, २०७८

प्रिय कविता,

नाङ्गो र भोको बबुरो थिएँ म

विषालु आफैँ धतुरो थिएँ म

बेकार लाग्थ्यो दुनियाँ मलाई

सबैजना मात्र थिए पराई ।

यो जिन्दगानी पनि व्यर्थ लाग्थ्यो

पीडा तथा चोट अनर्थ लाग्थ्यो 

रोएर हाँसेर कराउँथेँ म

बेछन्द हिँड्थे बहुलाउँथेँ म ।

हतार हुन्थ्यो जहिल्यै मलाई

र फिस्स हाँस्थेँ मुटु यो जलाई

जे जे गरेतापनि छैन चैन

लाग्यो मलाई यसरी हुँदैन ।

विरक्त लाग्दो छ हजार घाउ

देखेर यौटा गहिरो तलाउ

सोचेर आएँ 'अब डुब्छु - मर्छु'

डुबेर बाँच्दैछु अचम्म पर्छु ।

लाग्थ्यो मलाई सतही छ ताल

रहेछ ब्रह्माण्डसरी विशाल

डुब्दै गएँ यो जल पोखरीमा

बुझ्दै गएँ छैन रहेछ सीमा ।

चाखेर थोरै जल सिन्धुबाट

भएछ सानो गलती मबाट

बिग्रेछ बानी पिउँदै छु आज

बनेर तिम्रै जिउँदै छु आज ।

तिमी कुनै सुन्दर फूल हौ कि

या माहुरीको महतुल्य छौ कि

कि जाल हौ मत्स्य समाउँदैछौ

थुनेर मारेर रमाउँदैछौ । 

तिमी चिनी हौ कमिला अरू छन्

कि कोपिला हौ पुतलीहरू छन्

हराउँछन् भावुक छन् हरेक

पक्कै लुकेको छ रहस्य एक ।

नशा छ तिम्रो विष हौ कि मीठो

सद्दे बिगार्ने कुन ओखती हो ?

म लठ्ठिएँ जीवन बिर्सिएर

आनन्द लाग्यो रस त्यो पिएर ।

ल हेर मेरो मुख चन्द्रमा झै

बल्यो उज्यालो बिजुली टुकीझैँ

म रेल यौटा पटरी तिमी हौ

म छन्द मेरो लयमा तिमी छौ ।

म पाहुना हूँ घरमा छु तिम्रो

छ रात बाँकी भरमा छु तिम्रो

यो साँझ लाग्यो यतिसम्म प्यारो

आएन तिम्रो घरमा अँध्यारो ।

एक्कासि तिम्रो नगरी म आएँ

रहेछ यस्तो पनि स्वर्ग पाएँ

र आज थोरै थपियो बहार

भयो यही जीवन सानदार ।

न हुन्छु एक्लो न त लाग्छ भीड

न खोल्छु आँखा न त लाग्छ नीद

न लाग्छ पत्तो म कहाँ हराएँ

झुक्केर तिम्रो घरमा म आएँ ।

होस् रात लामो कि खुलोस् बिहान

पुगूँ म बस्ती कि चिसो चिहान!

छन् लाख बाँकी दुविधा र काम

जे होस् म तिम्रै जप गर्छु नाम । 

प्रिया...

प्रिया,

यो दुनियाँ भुलभुलैया हो जहाँ मलाई फसाउन बनाएका हजारौं भलभुलैयाहरू छन् । यहाँका हरेक कुराले मलाई तिमीबाट टाढा बनाउन खोज्छ तर पनि म भन्नु नै तिम्रो छायाँ हूं । अँध्यारोमा तिमीबिना पनि मलाई लाग्छ मेरो अस्तित्व छ तर जब टाउकोमाथि घाम लाग्छ तब तिमीबिना म केही होइन भन्ने भान हुन्छ ।

आज पनि मलाई तिम्रो याद आयो र म झस्किएँ । कतै तिमीले मलाई छाडिसकेकी त छैनौ । त्यसैबेला मलाई अर्को याद आयो तिमीले छाडिसकेकी भए त म कहाँ तिमीलाई यसरी सम्झिन सक्ने अवस्थामा हुन्थें र । म त धेरै अघि अचेत भइसकेको हुन्थें, म त धेरै अघि बिलाइसकेको हुन्थें जसरी बिलाउँछ पानीको थोपा तातो मरूभूमिमा । हो, यो दुनियाँ तातो मरूभूमि हो जहाँ मजस्ता मानिसहरू पानीका थोपाजसरी बिलाइरहेका छन् एकतमासले । र म त्यसरी नबिलाउनुमा तिम्रो सम्झनाको देन छ । त्यसैले त मलाई हरेक कुरा प्यारो लाग्छ, हरेक मौसम प्रेमील लाग्छ र हरेक क्षण सानदार लाग्छ । तिमीलाई बिर्सिएर फेरि सम्झिन पाउनुमा जुन आनन्द छ त्यो म शब्दमा बयान गर्न सक्दिनँ ।

प्रिया,

जसरी समुद्रबाट उडेको पानीको थोपा बादल बनेर धरतीमा बर्सिएर खोल्सा नदीहरू हुंदै फेरि समुद्रमा आइपुग्छ, म त्यही चक्र पुरा गर्दै फेरि तिम्रो यादमा आइपुग्छु । म जहाँजहाँ पुगेपनि मलाई भित्र थाहा छ कि मेरो लागि पनि तिमी समुद्र बनेर पर्खिरहेकी छौ । म आकाबाट झर्दै गर्दा कहिले कर्कलोको पातमा एकरात उभिन्छु, कहिले पारीजातको फूलमा एकबिहान झुण्डिन्छु, कहिले फूलहरूसँग टाँसिन्छु, कहिले रससँग मिसिन्छु । म हराउँछु यो विशाल भुलभुलैयामा तिमीलाई भुलेर । म दौंतरीहरूसँग साना बालुवाका कणहरूलाई गुडाउँदै खेलिरहेको बेलामा म तिमीलाई बिर्सिन्छु तर पनि म जानीनजानी तिमीपट्टि नै बगिरहेको हुन्छु । तिमीलाई बिर्सिएर फेरि सम्झिन कहिले एक सेकेण्ड पनि लाग्दैन, कहिले एक साल लाग्छ । तर पनि तिमी मलाई पर्खिरहन्छौ किनकि तिमी समुद्र हौ ।

तर पनि मलाई एकप्रकारको सोचाइले कहिल्यै छोड्दैन । त्यो सोच हो निरसताको, अर्थहीनताको र अस्तित्वहीनताको । साँच्चै भनू म त्यो डुङ्गा हू जसलाई विशाल समुद्रमा छोडिएको छ । मलाई आफू डुब्छु कि भन्ने भय छैन, उत्रिनका लागि पनि मैले केही प्रयास गरिरहनुपर्दैन किनकि मैले कुनै यात्रीलाई किनारामा लगेर छोड्नुपर्ने बाध्यता छैन । मलाई उत्रिन मन छैन न त डुब्न नै । केही कुरामा मलाई मन छैन किनकि म निर्जीव डुङ्गा हूं । म डुबेपनि कोही आत्तिनेछैनन्, म उत्रिएपनि कोही रम्नेछैनन् ।

प्रिया,

तिमी मात्र मेरी हौ, मलाई दुनियाँ भुलेर तिम्रो हुन लाग्छ । तिम्रो लागि म पागल बनू झैं लाग्छ । तिमीलाई एकान्तमा भेटेर भक्कानिऊँ जस्तो लाग्छ, तिम्रो वरिपरि घुमिरहूं जस्तो लाग्छ । कसैको परबाह नगरी तिमीलाई पाउने चाह पूरा गरू झै लाग्छ । मनका सबै कुरा तिमीलाई भनू झै लाग्छ । आफूलाई बिर्सेर तिमीलाई सम्झिऊँ जस्तो लाग्छ, सात समुद्र पार गरेर तिमीलाई भेट्न आउन मन लाग्छ । तिमी गन्तव्य हौ त्यसैले तिमीविना मेरो यात्राको अर्थ छैन जस्तो पनि लाग्छ । तिमीलाई संसारको हरेक सुख दिन म जे पनि गर्न सक्छु जस्तो लाग्छ, तिमीले दुनियाँलाई छोडेर मसँग आउदा पश्चाताप नहुने किसिमको मान्छे बन्न पनि सक्छु झै लाग्छ । तिम्रो लागि आफ्नो घर परिवार छोड्न मात्रै हैन मर्न पनि तयार हुन सक्छु जस्तै लाग्छ । यी सबै सबै मनको कुरा हो र मान्छेहरू सबैलाई आफूलाई जे मन लाग्यो त्यही गर्न छुट छ । हरेक मानिससँग हिड्नका लागि हजारौं बाटोहरू छन् । मसँग पनि छन् ।  यसर्थ मलाई जहिले पनि तिम्रो बाटो हिड्न छुट छ । 

The world is designed for me

I understood, the world has been designed for me. The world came into existence when I was born. When coming to consciousness, I realized my life started from the place which I had to call 'home' and from the people whom I had to call 'parents'. I started the word 'parents' to refer to people who played a role to give birth to me. They were there for me. Later on, I found out there were not only my parents, there were many villagers and relatives who came on this land for me. This world is designed in such a way that I can never get chance to meet all the people who are destined to be here for me and I cannot reach all the places which are waiting for me. The world is huge. I am a small creature. But this world is for me. The places I visit, I long to visit and I forget to remember are mine. The people who are unknown to me are there for me. The things which I think are nonexistent are existing for me which I can never realize but I can still be talking about them. The world is virtual. The world really seems unreal. People comment, the world is not for me and the world can sustain even after my death, but, that does not happen. When I die, my memory of the world will be deleted, my eyesight won't see the world, my understanding of the world can't work. After that, I cannot get any information about the world and its people. They will disappear into the unknown and they can never be found. When I die, the world will be lost. When I am dead, the world will also have come to end. So, the world will continue to live if I survive here.

प्रिय...

प्रिय तिमीलाई थाहा पनि छैन कि कोही यतिखेर मात्र तिम्रो बारेमा सोचेर बसिरहेको छ ।

जो तिमीलाई सम्झिरहन्छ, तिमीलाई सजाइरहन्छ आँखाहरूमा र तिमीलाई नै खोजिरहन्छ सपनाहरूमा । ऊ शान्त छ, मौन छ र आनन्दमा छ किनको उसको मनसपटलमा तिमी छौ तर यति कुरा तिमीलाई थाहा छैन ।

उसले तिमीलाई भनिराख्नु जरुरी ठान्दैन किनकि ऊ त्यसै यतिन

धेरै खुसी छ । हुनसक्छ तिमीपनि त्यसै खुसी छौ । शायद उसले नभनेपनि तिमीलाई फरक पर्दैन । हुनसक्छ उसले भनेपनि तिमीलाई फरक पर्दैन ।  हुन त मैले जे हुनसक्छ भनेको छु त्यो नहुनपनि त सक्छ ।

केही समय यसरी नै बित्ला, नभनीकनै, नसुनीकनै । थाहा नदिइकनै, थाहा नपाईकनै । तर कथामा केही नभईकन केही हुँदैन । 

मलाई पटक्कै हतार छैन...

मध्यरात भैसक्दा पनि खयालमा हराइरहूँजस्तो लाग्छ । यौटै गीत एकासीऔँपटक सुन्दा पनि प्रेमिल लागिरहन्छ । कल्पनामा मुस्कुराइरहूँजस्तो लाग्छ । नदी किनारामा उभिरहूँझैँ लाग्छ । हरिया घाँसहरूमाथि लेटिरहन मन लाग्छ । बगैँचामा बसेर फूलहरूलाई हेरिरहूँ लाग्छ । यो एक्लो शून्य सडकमा एक्लै रमाउँदै हिड्ने रहर कहिल्यै पुग्दैन । बेलुकीपख जमिनमा पल्टिएर आकासमा हेर्न पाउँदा आँखाहरूलाई थकाइ लाग्दैन । त्यस्तै आँगनछेउमा बसेर घण्टौँसम्म चिसो बतास लिन्छु, यो मन कहिल्यै भरिन्न । बगिरहेको खोलाको पानीमा खुट्टा डुबाएर एकतमाससँग बसेर पनि म सिङ्गो जिन्दगी काटिदिन सक्छु । हरेक क्षण मलाई यस्तो लाग्छ कि यस्तो क्षण जिन्दगीमा अब कहिल्यै दोहोरिएर आउने छैन ...